Hà thủ ô là một trong những loại dược liệu khá quý trong đông y vì các loại ích sức khỏe mà nó mang lại.
Để có thể hiểu rõ hơn về loại dược liệu này cũng như công dụng và cách để ngâm rượu hà thủ ô đạt chất lượng tốt nhất tại nhà. Các bạn đừng bỏ qua bài viết này của chúng tôi nhé.
Nội dung bài viết
Hà thủ ô là gì?
Hà thủ ô là một loại cây thuộc họ dây leo, sống và phân bố rất nhiều ở các tỉnh miền núi dọc theo nước ta.
Đây là loài cây có công dụng rất tốt đối với sức khỏe của chúng ta, nhất là hà thủ ô đỏ, loại hà thủ ô đỏ này được đông y đánh giá là một trong những vị thuốc quý có thể giúp cải thiện tình trạng rụng tóc, giúp tóc mọc nhanh, giúp làm đen tóc và hạn chế tóc bạc.
Ngoài ra hà thủ ô được đông y đánh giá có thể giúp giảm suy nhược thần kinh, bổ máu, giảm đau lưng và hỗ trợ sinh lý ở nam giới khá tốt.
Có mấy loại hà thủ ô
Theo đông y thì hà thủ ô được chia làm hai loại chính là hà thủ ô trắng và hà thủ ô đỏ. Trong đó loại hà thủ ô có tác dụng tốt nhất cho sức khỏe của con người chỉ có hà thủ ô đỏ và chúng được sử dụng rộng rãi và có giá trị kinh tế.
Phân biệt hà thủ ô trắng và hà thủ ô đỏ
– Hà thủ ô trắng: còn được gọi là nam hà thủ ô. Đây là loại hà thủ ô thông thường người ta hay lấy thân thái mỏng dùng thay cho hà thủ ô đỏ khi không có.
Loại hà thủ ô trắng này thơm nhẹ, vị đắng chát, có nhiều nhựa trắng trên thân lá và không có tác dụng gì nhiều đối với sức khỏe của con người.
– Hà thủ ô đỏ: Hà thủ ô đỏ có tên khoa học là Fallopia multiflora. Ở nước ta ngoài cái tên hà thủ ô đỏ, nó còn được gọi với rất nhiều tên như dạ giao đằng, má ỏn, mằn năng ón ( theo dân tộc Tày), khua lình ( theo dân tộc Thái ), xạ ú sí ( theo dân tộc Dao).
Hà thủ ô đỏ có mặt ngoài thân màu xanh tía, nhẵn, có vân và rễ phồng to thành củ. Lá của cây hà thủ ô đỏ có hình so le, có cuống dài.
Phiến lá hình tim, dài 4-8cm, rộng 2,5- 5cm, đầu nhọn, mép hơi gợn sóng, cả hai mặt đều nhẵn. Hoa nhỏ, đường kính 2mm, mọc cách xa nhau ở kẻ lá. Hoa của hà thủ ô đỏ có 8 nhụy, đầu nhụy hình mào gà.
Cây hà thủ ô thường mọc nhiều ở các tỉnh miền núi từ Nghệ An trở ra, nhất là các tỉnh vùng phía bắc như Lai Châu, Sơn La, Lào Cai, Hà Giang….
Ngoài ra một số tỉnh Tây Nguyên và miền Trung cũng có rất nhiều như Lâm Đồng, Đắc Lắc, Phú Yên, Bình Định….
Công dụng của hà thủ ô
Nói về công dụng của hà thủ ô thì chỉ có hà thủ ô đỏ mới có tác dụng tốt đối với sức khỏe của con người. Chính vì vậy chúng ta chỉ tìm hiểu về công dụng của hà thủ ô đỏ, còn công dụng của hà thủ ô trắng thì không cần phải quan tâm.
Công dụng của hà thủ ô đỏ:
- Giúp bồi bổ sức khỏe, làm mát gan, bổ máu.
- Giúp hỗ trợ điều trị chứng mỏi gối, đau lưng, giúp an thần.
- Giúp cơ thể tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ phòng ngừa một số bệnh về tim mạch, cải thiện hoạt động của tuyến nội tiết.
- Đặc biệt hà thủ ô khi kết hợp với một số nguyên liệu như bồ kết, nhung hươu,… có tác dụng rất tốt trong việc điều trị các bệnh về tóc như tóc bạc, rụng tóc, giúp tóc đen mượt…
- Ngoài ra hà thủ ô đỏ còn có công dụng giúp nhuận tràng, kháng khuẩn, trẻ hóa làn da, làm chậm quá trình lão hóa, giúp điều trị chứng mất ngủ, xương yếu, tăng cường khả năng sinh lý.
Chọn hà thủ ô để ngâm rượu
Hà thủ ô tươi có chứa rất nhiều độc tố và một số thành phần không có lợi cho cơ thể.
Chính vì vậy mà để ngâm rượu hà thủ ô đạt chất lượng lượng và có công dụng tốt với sức khỏe chúng ta nên lựa chọn hà thủ ô đã qua chế biến với nước đậu đen rồi đem phơi khô.
Bạn cần lưu ý một số điểm khi lựa chọn hà thủ ô để ngâm rượu như sau:
- Khi mua hà thủ ô ở các hiệu thuốc Đông y, các bạn nên lựa chọn loại khô thật khô, không bị ẩm mốc, để tránh gây tổn hại cho gan, thận. Vì cách sơ chế hà thủ ô tươi thành hà thủ ô khô rất kỳ công, bạn không nên mua hàng trôi nổi trên thị trường và ở các cửa tiệm thuốc đông ý kém uy tín.
- Hà thủ ô để ngâm rượu phải là hà thủ ô đỏ, không dùng hà thủ ô trắng.
- Lựa chọn mua những củ hà thủ ô đỏ có hình dáng như củ khoai lang, lồi lõm, củ cứng, khó bẻ gãy, nên mua những củ hà thủ ô to bằng cổ tay người lớn hoặc to hơn, những củ càng to thì tuổi càng lớn và chứa nhiều dinh dưỡng, dược tính hơn.
- Củ hà thủ ô đỏ khi cắt ra có ruột màu hồng, có lõi gỗ cứng.
Cách chế biến hà thủ ô trước khi ngâm rượu
Đối với hà thủ ô đỏ để ngâm rượu nếu bạn có thể mua được hàng chất lượng tốt tại các cửa hàng thuốc đông y có uy tín thì bạn có thể yên tâm và ngâm rượu tại nhà.
Nhưng nếu không mua được hàng tốt thì bạn có thể dựa vào cách chế biến hà thủ ô đỏ tươi mà chúng tôi giới thiệu dưới đây để có thể ngâm rượu hà thủ ô đạt chất lượng tốt nhất.
- Hà thủ ô đỏ tươi sau khi mua về, các bạn hãy đem đi rửa thật sạch, dùng bàn chải mềm chà lớp sạch lớp bùn đất bám bên ngoài. Sau đó ngâm với nước muối loãng khoảng 10 phút và rửa sạch với nước lần nữa. Để ráo nước.
- Dùng dao gọt bỏ lớp vỏ bên ngoài. Sau đó dùng dao chẻ đôi củ hà thủ ô, loại bỏ lõi bên trong. Đem thái củ hà thủ ô thành lát mỏng dày khoảng 0,5cm.
- Hà thủ ô có chứa nhiều độc tố và nhiều axit tannic nên có vị chát, vì vậy các bạn buộc phải ngâm với nước vo gạo từ 2-3 ngày, mỗi ngày thay nước 2 lần vào sáng và tối.
- Sau khi ngâm hà thủ ô đỏ với nước vo gạo đủ thời gian thì các bạn đem đi rửa sạch, rồi mang đi nấu với nước đậu đen để tiếp tục khử độc và tăng hiệu quả chữa bệnh. Xếp 1 lớp đậu đen dưới đáy nồi, cho 1 lớp hà thủ ô lên trên, cứ xếp như vậy cho đến khi hết đậu và hà thủ ô. Với tỉ lệ 1kg hà thủ ô thì 100g đậu đen và 2 lít nước. Đun cho đến khi nồi cạn nước.
- Sau khi nồi đã cạn nước thì các bạn lấy hà thủ ô đỏ ra phơi khô dưới nắng, nhớ là phải phơi thật khô rồi mới có thể ngâm rượu.
Hướng dẫn cách ngâm rượu hà thủ ô
Ngâm rượu hà thủ ô với đỗ đen
Chuẩn bị nguyên liệu
- 1kg hà thủ ô đỏ đã được phơi khô.
- 0,5kg đỗ đen.
- 5 lít rượu nếp nguyên chất.
- 1 bình thủy tinh ngâm rượu loại 7 lít, có nắp đậy.
Cách thực hiện
Các bạn hãy lấy đỗ đen rang trên lửa liu riu, cho đến khi đỗ đen dậy mùi thơm thì cho ra chậu để nguội.
Xếp 1 lớp đỗ đen dưới đáy bình, xếp 1 lớp hà thủ ô đỏ khô lên trên, cứ như vậy cho đến khi hết nguyên liệu. Đổ hết rượu nếp đã chuẩn bị vào đậy kín nắp bình và ngâm trong khoảng 6 tháng là có thể sử dụng.
Hà thủ ô ngâm rượu với đường phèn
Với cách ngâm rượu này cũng tương tự như cách ngâm rượu hà thủ ô với đỗ đen nhưng cần thêm nguyên liệu là đường phèn để cân bằng vị cho bình rượu ngâm.
Chuẩn bị nguyên liệu
- 1kg hà thủ ô đỏ đã được phơi khô.
- 0,5kg đỗ đen.
- 100g đường phèn.
- 5 lít rượu nếp nguyên chất.
- 1 bình thủy tinh ngâm rượu loại 7 lít, có nắp đậy.
Cách thực hiện
Đem đỗ đen rang lên và để nguội như ở trên. Sau đó xếp 1 lớp đậu đen, 1 lớp hà thủ ô đỏ khô, 1 lớp đường phèn, cứ như vậy cho đến khi hết nguyên liệu thì cho hết rượu nếp vào đậy kín nắp và ngâm khoảng 6 tháng là lấy ra sử dụng.
Ngâm rượu hà thủ ô với mật ong
Chuẩn bị nguyên liệu
- 1kg hà thủ ô đỏ đã được phơi khô.
- 0,5 kg đỗ đen.
- 150g mật ong.
- 5 lít rượu nếp nguyên chất.
- 1 bình thủy tinh ngâm rượu 7 lít, có nắp đậy.
Cách thực hiện
Lấy đỗ đen rang trên lửa nhỏ liu riu, sau đó cho ra chậu để nguội. Xếp 1 lớp đậu đen dưới đáy bình thủy tinh, xếp lên 1 lớp hà thủ ô đỏ đã được phơi khô, tiếp theo phủ lên 1 lớp mật ong.
Cứ như vậy cho đến khi hết nguyên liệu thì cho phần rượu nếp đã chuẩn bị vào đậy kín nắp bình và ngâm trong khoảng 6 tháng là có thể lấy ra sử dụng.
Cách sử dụng rượu hà thủ ô hiệu quả
Rượu ngâm hà thủ ô rất có lợi cho sức khỏe tuy nhiên khi sử dụng bạn không quá lạm dụng rất có thể dẫn đến các tác dụng phụ như say rượu, nôn, mửa, chóng mặt… Bạn nên sử dụng loại rượu này thường xuyên và chỉ sử dụng 2 lần sau bữa ăn trưa và ăn tối, với liều lượng từ 20-30ml /1 lần.
Nhớ đậy kín nắp bình rượu ngâm sau mỗi lần sử dụng, đặc biệt nên bảo quản bình rượu ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp của mặt trời.
Một số lưu ý khi uống rượu hà thủ ô
- Không sử dụng rượu ngâm hà thủ ô khi chưa qua sơ chế kỹ.
- Người có các triệu chứng rối loạn tiêu hóa, bị tiêu chảy không nên sử dụng loại rượu này.
- Người có tiền sử bệnh ung thư cũng như người đang mắc bệnh, nhất là ung thư vú không được sử dụng rượu ngâm hà thủ ô.
- Không sử dụng quá nhiều rượu ngâm hà thủ ô trong ngày, nên tuân thủ sử dụng liều lượng chính xác như ở trên, để không tổn hại đến sức khỏe.
Chúng tôi đã giới thiệu đến các bạn đầy đủ thông tin về hà thủ ô cũng như công dụng và cách ngâm rượu hà thủ ô một cách chất lượng và có hiệu quả tốt đối với sức khỏe.
Các bạn có thể nắm rõ thông tin về hà thủ ô và dựa vào đó thực hiện ngâm cho mình một bình rượu hà thủ ô đạt chất lượng và có công dụng tốt nhất tại nhà. Chúc các bạn thành công !
